Zapomniane warzywa cz. 2
Brukiew lub karpiel – roślina należąca do rodziny kapustowatych. Nie rośnie dziko, musi być uprawiana. Jest warzywem korzeniowym, powstałym w wyniku połączenia ze sobą kapusty liściowej i rzepy. Charakterystyczna dla brukwi jest wysoka przyswajalność składników odżywczych. Jest bogata w witaminy z grupy B (B1, B2, B5, B6, B9, B12), witaminy C, A i K oraz składniki mineralne: wapń, fosfor, sód, magnez, cynk, miedź, siarkę i żelazo. Ponadto znajdziemy w niej sporo błonnika, beta-karotenu i dobrych kwasów tłuszczowych.
Właściwości:
silne właściwości moczopędne, przeciwdziała zaparciom, usprawnia proces trawienia, posiada substancje antyrakowe, jest bardzo sycąca i niskokaloryczna.
Jak jeść?
Ugotować lub upiec, jako składnik surówki, wzmacniacz smaku do zupy, można faszerować mięsem mielonym, zmieszać z puree ziemniaczanym.
Czarna rzepa – w stanie dzikim występuje dość powszechnie jeszcze na wybrzeżach Morza Śródziemnego, w Polsce znamy tylko jej odmiany uprawne. Bulwy zbiera się późną jesienią, tuż przed przymrozkami, i przechowuje w piwnicy lub kopcu przysypanym wilgotnym piaskiem. Korzeń czarnej rzepy zawiera duże ilości witamin (głównie z grupy B oraz C i A), jest także źródłem dobrze przyswajalnych pierwiastków: potasu, żelaza, magnezu, cynku i wapnia. Ponadto roślina bogata jest w fitoncydy, czyli substancje bakteriobójcze, białka i aktywne enzymy.
Właściwości:
bakteriobójcze, działanie żółciopędne, działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne, wykorzystywana w środkach pielęgnujących włosy- przeciwdziała łupieżowi, przetłuszczaniu się włosów.
Jak jeść?
Przede wszystkim jako dodatek do surówek i sałatek oraz dodatek do zup.
Patisony – odmiana dyni zwyczajnej należąca do rodziny dyniowatych. Roślina jednoroczna, pochodzi z Ameryki Północnej, do Europy sprowadzona została przez Hiszpanów. Owoce – białe, zielonkawe, zielone, a nawet granatowo - fiołkowe, prawie czarne. Mają niezwykły wygląd, wyglądają jak dwa złożone ze sobą talerze o pofałdowanych faliście brzegach. Patisony są różnej wielkości: od 10 do ponad 20 cm średnicy. Owoce patisona są jadalne.
Właściwości:
niskokaloryczny - używany do diet redukcyjnych, źródło potasu, wapnia i magnezu, lekkostrawny, stosowany w dietoterapii otyłości, cukrzycy oraz chorób układu pokarmowego i sercowo-naczyniowego.
Jak jeść?
Surowe, ugotowane, pieczone lub duszone, dobry dodatek do gulaszu, po wydrążeniu gniazd nasiennych, można je faszerować mięsem, grzybami lub warzywami, wykorzystywane do konfitur i dżemów.
Jarmuż – odmiana botaniczna kapusty warzywnej. Jest to roślina dwuletnia należąca do rodziny kapustowatych, jedna z najstarszych odmian użytkowych tego gatunku. W starożytności uprawiana była jako roślina ozdobna i jadalna. Znana jest wyłącznie z uprawy, nie występuje na stanowiskach naturalnych.
Właściwości:
silne właściwości przeciwutleniające, właściwości przeciwzapalne, źródło witaminy K,C, karotenoidów i wapnia, zawiera sulforafan- silne właściwości przeciwnowotworowe.
Jak jeść?
Do sałatek, składnik pesto, do koktajli warzywno-owocowych, dodatek do makaronów.